Το αλάτι ( χλωριούχο νάτριο) είναι ένα από τα πιο διαδεδομένα υλικά στη διατροφή των ανθρώπων παγκοσμίως. Αρχικά,το χρησιμοποιούσαν σαν συντηρητικό για να διατηρήσουν τις τροφές, πλέον όμως χρησιμοποιείται και για να ενισχύσει τη γεύση του φαγητού. Πολλοί άνθρωποι σήμερα πιστεύουν ότι χωρίς πολύ αλάτι θα είναι άνοστο το φαγητό και δεν προσπαθούν να το μειώσουν, αδιαφορώντας για τις αρνητικές συνέπειες που μπορεί να έχει αυτο στην υγεία τους.
Ο μέσος άνθρωπος καταναλώνει πολύ μεγαλύτερη ποσότητα αλατιού από αυτή που πραγματικά χρειάζεται ένας οργανισμός. Αυτό συμβαίνει γιατί εκτός από το αλάτι που προσθέτουμε στο φαγητό,υπάρχει αλάτι κρυμμένο μέσα σε πάρα πολλές τροφές.
Τα θετικά του αλατιού
- το αλάτι, μαζί με το κάλιο, είναι ηλεκρολύτες σημαντικοί για τη ζωή, είναι υπεύθυνοι για τη ρύθμιση της ισορροπίας των υγρών και του pH του οργανισμού.
Τα αρνητικά του αλατιού
- η υπερκατανάλωση αλατιού είναι μια από τις αιτίες της υψηλής αρτηριακής πίεσης και κατά συνέπεια του εμφράγματος
- οι μεγάλες ποσότητες νατρίου σε συνδιασμό με την υψηλή αρτηριακή πίεση προκαλούν αυξημένη αποβολή ασβεστίου στα ούρα και αυτό μπορέι να οδηγήσει στο σχηματισμό πέτρας στα νεφρά.
- κάποιες έρευνες έχουν συσχετίσει την υψηλή κατανάλωση αλατιού με την ανάπτυξη καρκίνου στο στομάχι
- η υπερκατανάλωση αλατιού προκαλεί κατακράτηση υγρών , η οποία εμφανίζεται με αύξηση βάρους, πρήξιμο δαχτύλων και άκρων και φυσικά ευνοεί την εμφάνιση κυτταρίτιδας
Τρόφιμα με κρυμμενο αλάτι
- ζαμπόν, μπέικον
- αλατισμένοι ξηροί καρποί
- δημητριακά πρωινού
- ψωμί
- τυριά
- κύβοι κρέατος - πουλερικών- λαχανικών
- καπνιστά ψάρια και κρέας
- πατατάκια, γαριδάκια κτλ
- σούπες σε κονσέρβα ή σκόνη
- έτοιμες σάλτσες σε κονσέρβα ή σκόνη
- πίτσα
- ντοματοχυμοί εμπορίου
- μπισκότα και κρουασάν
- πίτες
- burgers και γενικά fast food
Πώς να μειώσετε το αλάτι στην κουζίνα
- πάντα να δοκιμάζετε το φαγητό πριν προσθέσετε αλάτι . Μελέτη έχει δείξει ότι 60 στους 100 ανθρώπους βάζουν αλάτι στο φαγητό πριν καν το δοκιμάσουν, ακόμα κι αν το φαγητό έχει ήδη αλάτι
- μην χρησιμοποιείτε αλάτι όταν μαγειρεύετε λαχανικά γιατί μειώνει την περιεκτικότητά τους σε κάλιο
- χρησιμοποιείτε σπιτικούς ζωμούς κρέατος και λαχανικών με διάφορα μυρωδικά , για να αποφύγετε τη χρήση των ανάλογων κύβων του εμπορίου που είναι πλούσιοι σε αλάτι
- σε περίπτωση που χρησιμοποιείτε έτοιμους κύβους εμπορίου, σε καμία περίπτωση μην προσθέσετε επιπλέον αλάτι στο μαγείρεμα
- χρησιμοποιείτε διάφορα καρυκέυματα και αρωματικά βότανα για να ενισχύσετε τη γεύση του φαγητού
- μειώστε σταδιακά την προσθήκη αλατιού στο φαγητό στο ελάχιστο επίπεδο που ικανοποιεί τη γεύση σας
Πώς να μειώσετε το αλάτι γενικά :
- να καταναλώνετε φρέσκα λαχανικά και όχι κονσέρβας
- μην καταναλώνετε πολλά τυριά
- αποφύγετε τα αλμυρά σνακ, τους αλατισμένους ξηρούς καρπούς, τα μπισκότα
- αποφύγετε τις έτοιμες σάλτσες , τα καπνιστά ψάρια και κρέατα, και μην επιλέγετε τρόφιμα διατηρημένα σε άλμη
- επιλέξτε δημητριακά πρωινού με την χαμηλότερη περιεκτικότητα σε αλάτι
- να ελέγχετε τις ετικέτες τροφίμων και να επιλέγετε τρόφιμα με περιεκτικότητα σε αλάτι μικρότερη από 0,3 γρ στα 100 γρ τροφίμου
Η συνιστώμενη ποσότητα αλατιού την ημέρα είναι ενα κουταλάκι του γλυκού (5-6 gr δηλαδή).
Αλάτι και ετικέτες τροφίμων:
Στις ετικέτες τροφίμων αναφέρεται είτε ως ποσότητα αλατιού είτε ως ποσότητα νατρίου, είτε και με τους δυο τρόπους.
Πότε ένα τρόφιμο έχει υψηλή,μέτρια ή χαμηλή περιεκτικότητα σε αλάτι ή νάτριο?
- υψηλή περιεκτικότητα θεωρείται όταν το αλάτι είναι περισσότερο από 1,5 γρ ή το νάτριο πάνω από 0,6 γρ στα 100 γρ τροφίμου
- μέτρια περιεκτικότητα θεωρείται: 0,3 - 1,5 γρ αλάτι ή 0,12-0,6 γρ νατρίου στα 100 γρ τροφίμου
- χαμηλή περιεκτικότητα θεωρείται: 0,3 γρ ή λιγότερο αλάτι, ή 0,12 γρ νατρίου ή λιγότερο στα 100 γρ τροφίμου