top of page

Σιδηροπενική αναιμία και διατροφή

katerinafardelaki

Σιδηροπενική αναιμία είναι η αναιμία που οφείλεται στην έλλειψη σιδήρου στον οργανισμό. Μπορούμε να ανακαλύψουμε αυτή την έλλειψη με μια εξέταση αίματος στην οποία θα ελέγξουμε την τιμή του σιδήρου στο αίμα αλλα και την τιμή της φεριττίνης που μας δείχνει τις αποθήκες του οργανισμού σε σίδηρο.

Ο σίδηρος ειναι απαραίτητος γιατί μεταφέρει οξυγόνο στους ιστούς του σώματος και σχετίζεται με σημαντικές βιοχημικές διαδικασίες, με στόχο την παραγωγή ενέργειας.

Έτσι οταν κάποιος πάσχει από αναιμία, το σώμα του δεν έχει αρκετό οξυγόνο και μπορεί να παρουσιάζει ένα ή περισσότερα συμπτώματα όπως είναι η αδυναμία και η έλλειψη ενέργειας, οι ζαλάδες, η δύσπνοια ή ο θωρακικός πόνος ειδικά κατά την άσκηση, το ωχρό δέρμα, τα εύθραυστα νύχια,η απώλεια μαλλιών, τα σκασίματα στη γωνία του στόματος και σε μεγάλη έλλειψη μπορεί κάποιος να οδηγηθεί σε διαστροφή στη γεύση με αποτέλεσμα να θέλει να καταναλώνει πάγο ή ασβέστη.

 

ΠΟΤΕ ΚΑΙ ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ

Γενικά η σιδηροπενία είναι πολύ συχνή, κυρίως σε νέες γυναίκες, και σε άτομα που ακολουθούν δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε σίδηρο.

Τον υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης σιδηροπενικής αναιμίας εμφανίζουν οι γυναίκες με έμμηνο ρύση, ειδικά εκείνες που έχουν σημαντική και παρατεταμένη απώλεια αίματος,οι εγκυμονούσες και οι θηλάζουσες καθώς στις καταστάσεις αυτές υπάρχει μεγάλη κατανάλωση σιδήρου. Επίσης έλλειψη μπορεί να εμφανίσουν ασθενείς που εχουν υποβληθεί σε μεγάλη χειρουργική επέμβαση ή παρουσίασαν σημαντικό τραυματισμό και ως εκ τούτου έχασαν πολύ αίμα. Επίσης ασθενείς που υποβλήθηκαν σε βαρϊατρική επέμβαση γαστρικού bypass για αντιμετώπιση παχυσαρκίας, λόγω κακής απορρόφησης του σιδήρου.

Μετά ακολουθούν οι χορτοφάγοι, γιατι ο σίδηρος από τα λαχανικά, ακόμα και από αυτά που είναι πλούσια σε σίδηρο, δεν απορροφάται το ίδιο καλά όπως ο σίδηρος από το κρέας, τα πουλερικά και το ψάρι. Και τέλος οι ασθενείς με ιστορικό πεπτικού έλκους.

Λιγότερο συχνές αιτίες ειναι η απώλεια αίματος από το γαστρεντερικό σωλήνα λόγω καποιας φλεγμονής όπως γαστρίτιδα και οισοφαγίτιδα. Άλλη αιτία μπορεί να είναι τα έλκη στο στομάχι ή στο έντερο, οι αιμορροΐδες και γενικότερα κάθε κατάσταση που οδηγεί σε απώλεια αίματος.

 

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ


Συνήθως δεν αντιμετωπίζεται μόνο με την κατάλληλη διατροφή,ο γιατρός θα συστήσει ειδικά σε μεγάλη έλλειψη κάποιο σκεύασμα σιδηρου. Σίγουρα δε, σε περίπτωση εγκυμοσύνης ειδικά στο 2ο και 3ο τρίμηνο.

Τα σκευάσματα σιδήρου πρέπει να καταναλώνονται με άδειο στομάχι, κάτι που προκαλεί έντονο πόνο στο στόμαχι σε πολλούς. Καλό θα είναι να ενημερώνεται ο γιατρός σε περίπτωση που κάποιος έχει έντονες ενοχλήσεις μήπως του δώσει κάποιο άλλο σκεύασμα που ειναι καλύτερα ανεκτό απο το στομάχι του για να μην ταλαιπωρείται..ίσως του προτείνει επιπλέον κάποιο σκεύασμα να παίρνει μαζί για τη προστασία του στομάχου.

Αν θέλουμε να καταναλώσουμε κάτι πολύ σύντομα μετά που πήραμε το σίδηρο σας, προτιμούμε κάτι που να περιέχει βιταμίνη C π.χ ενα φρέσκο χυμό πορτοκάλι γιατί η βιταμίνη C βοηθάει στην καλύτερη απορροφηση του σιδήρου.

 

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΝΑΙΜΙΑ



Υπάρχουν δύο είδη διατροφικού σιδήρου: ο αιμικός και ο μη αιμικός. Ο αιμικός βρίσκεται σε ζωικές τροφές οπως το κόκκινο κρέας,τα ψάρια και τα πουλερικά ενώ ο μη αιμικός βρίσκεται σε φυτικές τροφες όπως είναι π.χ οι φακές και τα φασόλια . Ο αιμικός σίδηρος είναι αυτος που απορροφάται καλύτερα αλλά οι πιο πολλές τροφές έχουν τη μορφή που δεν απορροφάται καλύτερα, τον μη αιμικό. Με άλλα λόγια οι ζωικές τροφές έχουν μεγαλύτερη βιοδιαθεσιμότητα, δηλαδή ο σίδηρος που έχουν απορροφάται σε μεγάλες ποσότητες γύρω στο 25% κατά μέσο όρο ενώ στις φυτικές πηγές μόνο 7-8% κατά μέσο όρο.

Στην καλύτερη απορρόφηση του μη αιμικού σιδήρου βοηθάνε πολύ οι πρωτεϊνες του κρέατος και η βιταμίνη C . Η βιταμίνη C βρίσκεται στα φρούτα και τα λαχανικά, όπως η ντομάτα, το μπρόκολο, οι φράουλες, το λεμόνι, το πορτοκάλι, οι πιπεριές, η παπάγια, τα μύρτιλα, ο ανανάς, το ακτινίδιο,τα χόρτα,το σπανάκι,το μαρούλι και το πεπόνι. Επίσης την απορρόφηση σιδήρου βοηθάει το μηλικό οξύ που περιέχεται στο άσπρο κρασί!

Αντίθετα,δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να συνδιάζουμε τροφές πλούσιες σε σίδηρο με τσάι, καφέ, αναψυκτικά τύπου κόλα, κόκκινο κρασι καθώς περιέχουν τανίνες, οι οποίες δυσχεραίνουν την απορρόφηση του σιδήρου. Επίσης τα γαλακτοκομικά ή άλλες τροφές πλούσιες σε ασβέστιο, δεν επιτρέπουν τη σωστή απορρόφηση σιδήρου γιατί το δεσμεύουν. Όταν δηλαδή τρώτε δημητριακά πρωινού, προτιμήστε τα χωρίς γάλα ή γιαούρτι, επειδή θα μειωθεί η απορρόφηση του σιδήρου που σας προσφέρουν. Τέλος,την απορρόφηση του σιδήρου μειώνουν οι φυτικές ίνες (π.χ. τα προϊόντα ολικής άλεσης).

Γενικά τροφές πλούσιες σε σίδηρο είναι το συκώτι,το κόκκινο κρέας και κυρίως το μοσχάρι ,τα ψάρια,τα πουλερικά ,τα θαλασσινά ,οι ξηροί καρποί,τα αποξηραμένα φρούτα (σταφίδες, βερίκοκα και δαμάσκηνα) ,το αυγό,το σουσάμι,η βρώμη,τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά και τα όσπρια. Τώρα συγκεκριμένα οι φακές και το σπανάκι περιέχουν σίδηρο αλλά δεν είναι τόσο πλούσια όσο νομίζουν οι περισσότεροι και άλλωστε έχουν σίδηρο στη μορφή που δεν απορροφάται πολυ.

Όσον αφορά το συκώτι, σίγουρα αποτελεί καλή πηγή σιδήρου αλλά όσες γυναίκες βρίσκονται στην εγκυμοσύνη πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση του γιατί είναι πλούσιο σε βιταμίνη Α η οποία μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα έως και αποβολή.

Όσον αφορά στους χορτοφάγους και σε αυτούς που νηστεύουν το κρέας. Αφού δεν καταναλώουν κρέας, για να μην αφήσουν τον οργανισμό τους χωρίς επαρκείς ποσότητες σιδήρου θα πρέπει να κάνουν τους σωστούς συνδιασμούς που αναφέρθηκαν προηγουμένως.Να συνδιάζουν για παράδειγμα όσπρια και σπανάκι με καλές πηγές βιταμίνης C. Επίσης καλές πηγές σιδήρου για εκείνους αποτελούν τα θαλασσινά, το μπρόκολο,το κουνουπίδι,ο χαλβάς και το λάχανο. Τέλος υπάρχουν και τα εμπλουτισμένα τρόφιμα με σίδηρο οπως οι εμπλουτισμένοι χυμοί φρούτων. Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι δεν είναι σωστό αν θέλουμε να απορροφήσουμε το σίδηρο από τις φακές ή το σπανάκι να τα συνοδεύσουμε με φέτα .




ΑΝ ΘΕΛΟΥΜΕ ΝΑ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΟΥΜΕ ΤΟ ΣΙΔΗΡΟ ΑΠΟ ΤΙΣ ΦΑΚΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΠΑΝΑΚΙ, ΔΕΝ ΤΑ ΣΥΝΟΔΕΥΟΥΜΕ ΜΕ ΦΕΤΑ !!




159 views0 comments

Recent Posts

See All

Comments


bottom of page